Dzieci mówią o swoich prawach i przyszłości

25 lutego 2021 Wyłączono przez redakcja

Problemy zdrowia psychicznego, dyskryminacja, zmiany klimatu i brak perspektyw to obecnie jedne z największych problemów młodych ludzi żyjących w Unii Europejskiej. Taki wniosek płynie z konsultacji przeprowadzonych z grupą 10 000 dzieci.

Opinie dzieci i młodzieży mogą wkrótce odegrać większą rolę w kształtowaniu polityki na rzecz najmłodszych. Grupa pięciu organizacji zajmujących się prawami dziecka, przeprowadziła badanie online i konsultacje z dziećmi, które stały się podstawą do opracowania raportu „Nasza Europa. Nasze prawa. Nasza przyszłość”. Głosy dzieci pomogą w tworzeniu Strategii UE na rzecz Praw Dziecka i Gwarancji dla Dzieci. Badanie zostało zainicjowane przez Komisję Europejską, a odbywało się w ścisłej współpracy z największymi organizacjami zajmującymi się prawami dziecka: ChildFund Alliance, Eurochild, Save The Children, UNICEF i World Vision.

Raport „Nasza Europa. Nasze prawa. Nasza przyszłość” opiera się na konsultacjach przeprowadzonych z młodymi ludźmi w wieku od 11 do 17 lat, z Europy i spoza niej. Z konsultacji, w których wzięło udział ponad 10 000 respondentów, wynika że pandemia COVID-19 wywołała stres i niepewność u dzieci i młodych ludzi. 1/5 dzieci w Unii Europejskiej, które wzięły udział w badaniu, przyznały, że dorastają w poczuciu braku szczęścia i niepokoju o swoją przyszłość.

Możliwość uczestniczenia dzieci w życiu społecznym, w tym w procesach podejmowania najważniejszych decyzji, które ich dotyczą, to jedno z podstawowych praw przysługujących najmłodszym, zapisanych w Konwencji o prawach dziecka. Idea partycypacji młodych musi być urzeczywistniana nie tylko lokalnie, ale także na szczeblu, na którym zapadają najistotniejsze decyzje dotyczące dzieci. Powstająca obecnie w UE Strategia na rzecz Praw Dziecka jest doskonałym momentem do wyznaczania nowych standardów w słuchaniu głosu dzieci i brania opinii młodych obywateli Unii Europejskiej pod uwagę. Dla UNICEF, największej na świecie organizacji działającej na rzecz najmłodszych, naturalnym było zaangażowanie się w proces przeprowadzenia konsultacji z młodzieżą. Dziękuję wszystkim młodym ludziom z Polski, którzy zechcieli podzielić się swoimi spostrzeżeniami i odczuciami w procesie konsultacji, powiedział Marek Krupiński, Dyrektor Generalny UNICEF Polska.

Najważniejsze wnioski z Raportu:

Prawie 1 na 10 dzieci deklaruje, że odczuwa problemy zdrowia psychicznego, bądź ma objawy depresji lub lęku. Dziewczęta znacznie częściej mierzą się z tymi symptomami niż chłopcy, a starsze dzieci zgłaszały więcej problemów niż młodsze;
1/3 badanych dzieci doświadczyła dyskryminacji lub wykluczenia. Odsetek ten wzrósł do 50% w przypadku dzieci z niepełnosprawnością, dzieci migrantów lub pochodzących z mniejszości etnicznych, a także wśród osób identyfikujących się jako LGBTQ +;
3/4 dzieci czuje się szczęśliwe w szkole, ale 80% badanych 17-latków uważa, że edukacja szkolna nie przygotowuje ich dobrze na przyszłość;
Większość badanych dzieci chciałaby, aby w życiu szkolnym i systemie edukacji zaszły zmiany: 62% respondentów chciałoby mieć mniej prac domowych, a 57% – ciekawsze lekcje. Prawie 1/3 respondentów chciałaby mieć wpływ na treść programów nauczania, wprowadzając więcej zajęć sportowych (33%), lekcji o prawach dziecka (31%) i więcej przedmiotów artystycznych (31%). Jednakże, prawie wszyscy respondenci deklarują, że słyszeli o prawach dziecka;
88% dzieci i młodzieży, z którymi przeprowadzono konsultacje, było świadomych zmian klimatu i ich wpływu na życie społeczności. Zaledwie 4% respondentów było niepewnych co do zmian klimatu.

Raport „Nasza Europa. Nasze prawa. Nasza przyszłość” to opracowanie, które powinno zainteresować wszystkich dorosłych. Dokładna analiza tego dokumentu pozwoli lepiej zrozumieć, z jakimi problemami boryka się współcześnie młodzież i jakie tematy są dla niej ważne. A to stanowi punkt wyjścia do opracowywania wszelkich polityk i wdrażania rozwiązań na rzecz dzieci.

cytaty

Konsultacje z dziećmi są dla Komisji Europejskiej punktem zwrotnym i ważnym krokiem w kierunku większego udziału dzieci w kształtowaniu polityki. Dzieci są ekspertami w sprawach, które ich dotyczą. Konsultacje udowadniają po raz kolejny, że głos najmłodszych jest ważny tu i teraz. Naszą rolą jest wzmocnienie pozycji dzieci, aby w przyszłości stały się liderami. Uczestnictwo, równość i integracja są głównymi zasadami zarówno w Strategii UE na rzecz Praw Dziecka, jak i Gwarancji dla Dzieci w 2021 r. Musimy zapewnić wszystkim dzieciom równy start w życiu, a także umożliwić im rozwój w świecie wolnym od lęku i ubóstwa, powiedziała Dubravka Šuica, Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej.

Publikacja tego raportu już sama w sobie jest wydarzeniem historycznym. Po raz pierwszy tak wiele dzieci i młodych ludzi może bezpośrednio wpłynąć na politykę UE i ją kształtować. Nie mogliśmy wybrać lepszego momentu na to wydarzenie. Obecnie bowiem dzieci borykają się z psychologicznymi oraz praktycznymi skutkami pandemii COVID-19 i przez następne lata będą dostosowywać się do nowej rzeczywistości. To jest ich przyszłość, dlatego ich opinie muszą mieć odzwierciedlenie w decyzjach podejmowanych przez UE, stwierdzili przedstawiciele ChildFund Alliance, Eurochild, Save the Children, UNICEF i World Vision.

Nicolas Schmit, Europejski Komisarz ds. Miejsc Pracy i Praw Socjalnych, powiedział: W obliczu społeczno-gospodarczych skutków pandemii COVID-19, nie chcemy tylko chronić naszych dzieci, ale także inwestować w nie, aby miały jak najlepszy start w życie i mogły prawidłowo się rozwijać. Kto lepiej opowie nam o trudnościach, z jakimi borykają się dzieci, niż one same? Jestem wdzięczny tysiącom najmłodszych, którzy wzięli udział w konsultacjach. Wasze zdanie się liczy”.

Jako decydenci musimy się upewnić, że nasze strategie opierają się na osobistych doświadczeniach wszystkich obywateli. Stworzenie kompleksowej strategii na rzecz praw dzieci musi obejmować wszystkie istotne obszary, począwszy od zdrowia (w tym zdrowia psychicznego), problemów integracji społecznej, edukacji, wymiaru sprawiedliwości przyjaznego dzieciom, po sytuację dzieci-migrantów i udział najmłodszych w procesie demokratycznym. Niezwykle ważne jest, aby słuchać dzieci i usłyszeć ich głos. Z tego względu te konsultacje są tak cenne i wesprą Strategię UE na rzecz Praw Dziecka, powiedział Didier Reynders, Europejski Komisarz ds. Sprawiedliwości.

Dzieci są pełnoprawnymi obywatelami i mają swoje prawa. Ważne, aby dać dzieciom głos i zapewnić je, że mają wpływ na kształtowanie przyszłości Europy. Bardzo się cieszę, że zbliżająca się pierwsza kompleksowa Strategia UE na rzecz Praw Dziecka stawia dzieci w centrum uwagi, a konsultacje są ważnym krokiem w tym kierunku. Naszym obowiązkiem, jako polityków, jest dać wszystkim dzieciom realną szansę osiągnięcia pełnego potencjału i rozwoju w każdym środowisku, nie pozostawiając nikogo w tyle, powiedział David Lega, Poseł Parlamentu Europejskiego i Współprzewodniczący Intergrupy ds. Praw Dzieci w Parlamencie Europejskim.

O pięciu organizacjach, które przygotowały raport

Przygotowując się do nowej Strategii UE na rzecz Praw Dziecka na lata 2021-2024, Komisja Europejska postanowiła wyznaczyć nowy standard, zapraszając dzieci mieszkające w Europie i poza nią do podzielenia się swoimi poglądami, a tym samym wpływanie na kształt przyjmowanej strategii oraz tematów, które zostaną uznane za priorytetowe. W tym celu Komisja Europejska zaapelowała do pięciu organizacji zajmujących się prawami dziecka: ChildFund Alliance, Eurochild, Save the Children, UNICEF i World Vision, o przeprowadzenie konsultacji z dziećmi w Europie i poza nią, w oparciu o ich wspólne doświadczenie w pracy z milionami dzieci na całym świecie. Na przygotowanie raportu organizacje zajmujące się prawami dziecka nie otrzymały finansowania z Komisji Europejskiej.

O UNICEF

UNICEF to organizacja humanitarna i rozwojowa od 75 lat działająca na rzecz dzieci. Od ratujących życie szczepień, przez budowę szkół, po natychmiastową pomoc w sytuacji klęski humanitarnej – UNICEF robi wszystko, aby dzieciom żyło się lepiej. Pracuje w małych wioskach i z rządami państw, bo uważa, że każde dziecko, niezależnie od miejsca urodzenia, koloru skóry czy religii, ma prawo do zdrowego i bezpiecznego dzieciństwa. Więcej informacji na stronie unicef.pl.