Chorzów dawniej i dziś

20 marca 2015 Wyłączono przez Tomasz Breguła

Dawniej w Chorzowie funkcjonowało sześć kin. Te cieszące się największą popularnością znajdowały się przy ul. Wolności. „Kammer Lichtspiele” sięga czasów sprzed I wojny światowej. W okresie międzywojennym przyjęło ono nazwę „Apollo”. Z 1400 miejscami było największym kinem na Górnym Śląsku. Dopiero po kolejnej modernizacji i zainstalowaniu szerokiego ekranu w 1957 roku, zmieniło nazwę na „Panorama”. W 1994 roku otwarto małą salę na piętrze (150 miejsc), oraz dużą salę projekcyjną w technice dolby stereo (350 miejsc).

Chorzowskie tradycje kinowe to również epizody związane z produkcją filmową. Na przełomie lat 20-tych i 30-tych, przy ulicy Wolności 18, mieściła się wytwórnia „Pegaz – Film”, która w 1928 roku wyprodukowała tu swój pierwszy i jedyny film fabularny pt. „Z ramion w ramiona”. Jego premiera miała miejsce 29 stycznia 1927 roku w kinie „Colosseum”. W późniejszych latach instytucja zajmowała się produkcją filmów dokumentalnych. Z Chorzowem jest również związany pionier filmu rysunkowego w przedwojennej Polsce – Włodzimierz Kowańko.

W 1965 roku grupa pasjonatów założyła i rozwinęła pod egidą Chorzowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej owocną działalność Amatorskiego Klubu Filmowego „Chorzowska Ósemka”. Na jego czele stał Antoni Kreise. Klub zakończył działalność w 1993 roku. Swoje największe sukcesy osiągał w latach 70-tych i 80-tych podczas festiwalów filmów amatorskich.

Pierwszym kinem na ulicy Wolności było „Colosseum”, powstałe w 1909 roku pod nazwą „Kaiser Theater”. Było to również pierwsze kino z aparaturą dźwiękową, którą zainstalowano w roku 1930. W latach 20-tych było to drugie co do wielkości kino w Królewskiej Hucie. W 1987 roku przestało funkcjonować. Na tejże ulicy działało również kino „Union”, „Nowość” (później „Casino”) oraz „Roxy” otwarte w 1934 roku i mieszczące ok. 1000 miejsc. Kino to pod nazwą „Polonia” wyświetlało filmy do 1992 roku.

Również narożny budynek ulicy Powstańców i Sądowej ma swoją bogatą przeszłość. W 1936 roku w miejscu dawnej sali tanecznej powstał tu jedyny w swoim rodzaju kompleks rekreacyjno – rozrywkowy. Po II wojnie światowej w budynku „Delty” mieściła się m.in. stołówka miejska, a kino przemianowano na „Pionier”, które po okresie dobrej koniunktury w latach sześćdziesiątych (projekcja filmów „non – stop”), przestała istnieć w latach 80-tych. Źródła wspominają jeszcze kina „Helios” przy ulicy 3 Maja, „Rialto” przy ulicy Hajduckiej oraz „Union” (po wojnie „Energetyk”) w Chorzowie Starym.

Z Chorzowem jest związanych kilka postaci ze świata filmu. Są to m.in. Hanna Schygulla, najsławniejsza aktorka powojennego kina niemieckiego, urodzona w Chorzowie Starym w 1943 roku, oraz Franz Wachsmann/Waxman, urodzony w Królewskiej Hucie w 1906 roku. Jest on jedynym Górnoślązakiem nagrodzonym dwukrotnie Oscarem. Statuetkę otrzymał za muzykę do filmów „Bulwar Zachodzącego Słońca”(1951) oraz „Miejsce Pod Słońcem” (1952) i aż dziewięciokrotnie był nominowany do nagrody. Zmarł w Los Angeles w 1967 roku. W 2006 roku, w stulecie urodzin artysty przy wejściu do kina „Panorama” umieszczono na jego cześć tablicę pamiątkową.

Tomasz Breguła w oparciu o:

– Zeszyty Chorzowskie, Zbigniew Kapała

– Franz Waxman, Zdobywca Oscarów w Königshütte – M.K. Cieśliński